تعاملات بين کشورها از اساسی ترين موضوعات حوزه سياست، اقتصاد، اجتماع و… می باشد. بشر قادر به برطرف کردن همه ی نيازهای خود نيست بلکه نيازمند تعاملات و ارتباطی دو سويه است. واردات و صادرات يکی از اثر گذارترين مسائل جهانی در حوزه ی سرمایه گذاری و ثبت کردن شرکت است. با تاسيس و ثبت اين گونه شرکت ها کمک شايانی به اقتصاد کشور می شود به طوری که در جهت رفاه جامعه و در راستای تنوع نيازهای بشر باشد.
صادرات و واردات از منظر حقوقی
صادرات در معنای عام عبارت از انتقال و ارسال کالا یا خدمات از یک کشور به کشور دیگر است. همچنين واردات به معنای انتقال کالاها از راه تجاری که در کشور یا کشورهای ديگر ساخته و یا فراهم شده است. بعضی از کشورها صادرات محور هستند يعنی مبنای بازرگانی آن ها بر صادر کردن کالا و يا خدمات است. در مقابل برخی ديگر واردات محور هستند و نياز خود را از طريق وارد کردن کالا يا خدمات به کشور تامين می کنند.
کالاهای صادرات و وارداتی طبق ماده 2 قانون صادرات و واردات به سه گروه زير تقسيم می شوند:
- کالای مجاز: کالایی است که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط نیازبه کسب مجوز ندارد.
- کالای مشروط: کالایی است که صدور یا ورود آن با کسب مجوز امکان پذیر است.
- کالای ممنوع: کالایی است که صدور یا ورود آن به موجب شرع مقدس اسلام (به اعتبار خرید و فروش یا مصرف) و یا به موجب قانون ممنوع گردد.
بايد توجه داشته باشيم که کالای مشروط و ممنوع کالايی هستند که در صدور یا ورود آن ها از کشور یا به کشور نیاز به مجوز صدور یا ورود از بخش بازرگانی یا صنایع وزارت خانه صنعت، معدن، تجارت دارد.
بر اساس تبصره 1 ماده قانون 2 صادرات و واردات، دولت می تواند بنا به مقتضیات و شرایط خاص زمانی با رعایت قوانین مربوطه صدور یا ورود بعضی از کالاها را ممنوع نماید.
طبق تبصره 2 ماده قانون 2 صادرات و واردات نوع و مشخصات کالاهای هر یک از موارد سه گانه فوق الذکر بر اساس آیین نامه هايی که توسط وزارت بازرگانی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می رسد، معین خواهد شد.
زمانی که افراد بخواهند کالاهای دولتی و یا غیردولتی را وارد کشور کنند باید برای اخذ مجوز ورود کالا به وزارت بازرگانی مراجعه نمایند. زمانی که فردی به عنوان مسافر وارد کشور می شود علاوه بر بار خود قادر است کالاهایی که جنبه تجاری ندارند را با پرداخت گمرک و سود بازرگانی، کالای مزبور را ترخیص نماید.
شايان ذکر است که بنابر ماده 3 قانون وقتی به صادرات و واردات کالا می پردازید باید به اخذ کارت بازرگانی اقدام نمایید. کارت بازرگانی را اتاق بازرگانی و صنایع و معادن صادر می کند.
در بازرگانی خارجی واردات در پنج گروه دسته بندی می شوند:
- واردات قطعی يعني کالاهايی که وارد کردن آن ها بر مبنای اقتصاد و مواردی از اين قبيل لازم است. ( مثل واردات با ارز آزاد جهت گشایش اعتبار).
- واردات موقت يعني کالاهای معینی تحت شرایطی به طور موقت به قلمرو گمرکی وارد شوند. این کالاها باید ظرف مهلت معینی که گمرک ایران تعیین می کند بدون این که تغییری در آن رخ دهد، خارج گردد. ( مانند کالا های نمايشگاهی، خدمات موقت و..).
- واردات کالا ی مرجعی يعنی کالاهایی که وارد کشور شده است ولی بنا به دلایلی به خارج از کشور برگردانده می شوند. ( مانند کالا ی قاچاق).
- کالای ترازیت داخلی يعنی کالایی که از گمرک خانه مجاز به گمرک خانه دیگری حمل و نقل می شود.
- کالای ترازیت خارجی يعنی کالای خارجی براي عبور از خاک یک کشور از یک نقطه مرزی وارد و از نقطه مرزی دیگر خارج شود.
شرکت بازرگانی از تاسيس تا ثبت برند
تمامی فعاليت های بازرگانی خارجی يا داخلی اعم از خريد و فروش، صادرات و واردات، معاملات تجاری و مواردی از اين قبيل تحت عنوان شرکت بازرگانی صورت می گيرد. شرکت های بازرگانی بین دو یا چند نفر تشکيل می گردد و به منظور سود و با رعایت مقررات مربوطه به ثبت می رسند. در حقيقت شرکت های بازرگانی بر اساس ماده 20 قانون تجارت در هفت شکل تاسيس می گردد.
- شرکت سهامی.
- شرکت با مسئولیت محدود.
- شرکت تضامنی.
- شرکت مختلط غیر سهامی.
- شرکت مختلط سهامی.
- شرکت نسبی.
- شرکت تعاونی تولید و مصرف.
مراحل ثبت شرکت بازرگانی ارزان
برای قانونی کردن فعاليت های يک شرکت بازرگانی و تجاری، ثبت آن در اداره ثبت شرکت ها یکی از مهم ترين فعاليت ها بعد از تاسيس شرکت است. بعد از بازديد سامانه ثبت شرکت ها، بايد اطلاعات خواسته شده مانند معرفی نام شرکا ، معرفی شعبه های شرکت و تعیین نام شرکت و ساير موارد را تکميل کرد. برای ثبت شرکت صادرات و واردات لازم است در اساسنامه و همین طور موضوع فعالیت شرکت عنوان “صادرات و واردات” درج گردد. همچنين برای واردات و صادرات کالا نیاز به کارت بازرگانی می باشد. بعد از ارسال پستی اساسنامه شرکت، صورت جلسات مجمع عمومی، اظهارنامه يا اقرارنامه و سایر مدارک خواسته شده به اداره ثبت شرکت ها، لازم است مدارک ارسالی توسط کارشناس مربوطه بررسی و تاييد شود. یک نسخه از مدارک در بایگانی اداره ثبت نگهداری می گردد و يک نسخه دیگر از مدارک بعد از مهر شدن تحویل متقاضی می شود. لازم است هزينه ثبت و مبلغ روزنامه رسمی از طریق اینترنتی و غیر حضوری جهت درج در روزنامه پرداخت گردد. پس از واريز مبالغ برآوردی، فيش واريزی ارسال می گردد. در نهايت شرکت شما به ثبت برند خواهد رسيد.
نکات قبل ثبت شرکت
شايان ذکر است که معمولا شرکت صادرات و واردات در نوع با مسئولیت محدود و شرکت سهامی خاص به ثبت می رسد. شرکت هايی که در آینده قصد شرکت در مناقصات را دارند یا متقاضی اخذ وام هستند و در سیکل بزرگ فعالیت خواهند داشت و شرکت صادرات و واردات در قالب سهامی خاص را انتخاب می کنند. در مقابل موسسه هايی که در سيکل کوچکتر می خواهند فعاليت داشته باشند از شرکت صادرات و واردات در قالب مسئوليت محدود در اساسنامه ی خود نام می برند.
لازم است تمامی وارد کنندگان کالا، به وزارت بازرگانی جهت تاييد کالا و فعاليت های ادرای مراجعه کنند.
طبق ماده 17 مقررات صادرات و واردات، دارندگان کارت مبادلات مرزی یا شرکت تعاونی آنان مجاز هستند کلیه کالاهایی را که صدور آنها مجاز است یا با صادرات آنها موافقت کلی شده است با رعایت سایر مقررات صادر کرده و در مقابل، در حد سقف ارزشی یک میلیون (1.000.000) ریال در سال برای هر نفر بدون اخذ مجوز های مقرر در جداول مقررات صادرات و واردات طبق فهرست زیراقدام به واردات کالاهای مورد نیاز خود بنمایند.
در حقيقت می توان گفت گمرک برای مسافران سقفی را تعیین کرده که می توانند بر اساس آن، کالا وارد کشور نمایند. ترخیص کالا، به شرط غیر تجاری بودن آن بلامانع است.
فهرست کالاهای قابل ورود توسط دارندگان کارت مبادلات مرزی یا تعاونی های مرز نشینان و میزان معافیت گمرکی آن ها
- برنج خوراکی _ (50) کیلوگرم برای هر نفر در سال یا معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- روغن نباتی خوراکی (جامد و مایع) با رعایت تاریخ مصرف و استاندارد مربوط _(15) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- چای سیاه – (2) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- قند و شکر جمعاً (20) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- تمر هندی – (5) کیلوگرم برای هر نفر در سال فقط برای نقاط ساحلی مشمول، با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- ادویه (شامل زردچوبه، فلفل سیاه، زنجبیل، هل، میخک و دارچین) – جمعاً (3) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- چرخ خیاطی خانگی دستی یا صنعتی کامل – یک دستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- فلاسک چای – یک دستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (30%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- شیشه فلاسک چای – یک عدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (30%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- فانوس بادی – یک عدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (50%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- چوب چهار تراش فقط برای نقاط ساحلی مشمول – بدون محدودیت.
- چوب ساج برای لنج سازی – بدون محدودیت.
- موتور برای قایق و لنج باری و صیادی یا قطعات منفصله آن – بدون محدودیت.
- میخ مخصوص لنج سازی – بدون محدودیت.
- دستگاه و ابزار نجاری برای لنج سازی یا قطعات منفصله آن – بدون محدودیت.
- روغن سیفه برای مصرف در لنج – بدون محدودیت.
- سیم گرگور برای ساخت قفس صید ماهی – بدون محدودیت.
- لاستیک رویی و تویی برای وسایل نقلیه – یک حلقه تویی و یک حلقه رویی برای هر نفر در سال.
- لاب ماهیگیری به میزان مصرف سالانه افرادی که به کار صید ماهی اشتغال دارند با رعایت ضوابط شیلات.
- موتور ژنراتور برق تا (20) کیلووات برق – یک دستگاه برای هر (20) نفر در سال با معافیت (25%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- کمپرسور یخچال و کولر – یک دستگاه برای هر (10) نفر در سال با معافیت (30%) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
- قطعات یدکی ماشین‌آلات کشاورزی – بدون محدودیت.
- کولرگازی برای هر خانوار یک عدد.
شرايط ثبت شرکت در قالب با مسئوليت محدود
- اعضای اين نوع شرکت حداقل 2 نفر می باشد.
- سرمايه ابتدايی لازم است حداقل 1000000 میلیون ریال باشد.
- عهد پرداخت برای کل سرمایه نيز الزامي است.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت صادرات و واردات با مسئوليت محدود
- کپی مدارک شناسایی (کپی شناسنامه و کارت ملی) تمامي اعضا که فعاليت دارند.
- ارائه ی مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع شرکت.
- ارائه ی اصل گواهی عدم سوء پیشینه.
- امضای اقرارنامه توسط سهامداران شرکت.
- ارائه ی اساسنامه و تقاضانامه با امضای سهامداران شرکت.
شرايط ثبت شرکت در قالب سهامی خاص
- سرمايه اوليه مورد نیاز حداقل 1،000،000 ريال می باشد.
- 35 درصد از سرمایه بايد پرداخت گردد و فيش واريزی ارسال شود.
- در تعيين نوع و قالب شرکت حتما کلمه ی سهامی خاص به طور صحيح و واضح در اساسنامه و تقاضانامه نوشته شود.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت صادرات و واردات در قالب سهامی خاص
- ارائه ی کپی مدارک شناسايی شامل شناسنامه و کارت ملی برای تمامی اعضا که به فعالیت در شرکت مشغول هستند.
- شايان ذکر است که اگر شرکت فردی را به عنوان وکيل انتخاب کرده باشد و به او وکالت دهد لازم است وکالت نامه با دقت نوشته و تنظيم گردد.
- ارائه ی اقرارنامه و امضای آن توسط سهامداران و اعضای شرکت.
- اخذ مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع شرکت.
- ارائه ی اصل گواهی عدم سوء پیشینه.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت واردات و صادرات عبارت است از:
- تکمیل فرم درخواست ثبت شرکت و واردات و صادرات و امضای آن توسط اعضا.
- ارائه ی صورت جلسه مجمع عمومی هیات مدیره و موسسین و امضای آن توسط مدیران منتخب مجمع، سهامداران و بازرسین.
- ارائه ی کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه اعضای هیات مدیره، بازرسین و تمامی سهامداران.
- ارائه ی کپی روزنامه رسمی آگهی تاسیس.
- شرکتنامه و اساسنامه شرکت با امضای اعضا.
جمع بندی
با پيشرفت تکنولو‍ژی و فناوری، نياز های بشر متنوع می گردد و حوزه ی بازرگانی و تجاری قادر است نيازهای بشر را تا حدی تامين کند. اما در حال حاضر با وجود ويروس کرونا و شرايط بحرانی جهان، فعاليت های بازرگانی چالش برانگيز هستند لذا بعد از تاسيس صادرات و واردات، خلاقيت اعضا اهميت والايي دارد. فعاليت بدون داشتن مجوز قانونی هيچ گاه گسترده و وسيع نمی شود. پس به ثبت رساندن شرکت صادرات و واردرات يا ارزان می تواند علاوه بر قانونی نمودن فعاليت های شرکت، کارکردهای آن را توسعه بخشد.